İran'da Neler Oluyor? İran Olaylarının Süreci ve Nedenleri - 29 Aralık 2017

29 Aralık’ta hayat pahalılığı sebep gösterilerek İsfahan’da başlayan ve dalga dalga ülkenin diğer şehirlerine de yayılan İran’daki protestolar tüm hızıyla devam ediyor. Peki sürekli adı ambargo, şeriat ve İsrail-Abd düşmanlığıyla anılan bu tarihi ülkede bir anda patlak veren protestoların sebepleri neler?

İran’da eskiden beri var olan ve hala devam eden bir sorun var. O da genç işsizliğin oldukça yüksek olması. 80 milyonluk İran’ın yaklaşık yüzde 70’ini 30 yaş altı nüfus oluşturuyor ve devlet, bu genç nüfusa Petrol ve Doğalgaz rafinerileri dışında iş üretemiyor.

Bununla birlikte ülke içerisinde enflasyon oranı oldukça yüksek. Enflasyon, yüzde 20 civarında gözükse de bu oran gerçek değil. Hayat pahalılığı had safhada.

Ülkede Twitter, Youtube, Facebook ve Couchsurfing gibi internet programları da yasak. 50 milyondan fazla gencin olduğu bir ülke için bu durum çok da sağlıklı olmuyor zira bu gençler dış dünya ile bağlantı kurup yeni insanlar tanımak ve farklı kültürleri gözlemlemek istiyor.

Şeriatla yönetiliyor gibi gözükse de İran’da yöneticiler ve halk arasında ciddi anlamda gelir adaletsizliği mevcut.

Ülke içerisinde yer alan radyo, Tv ve gazeteler devlet kontrolü altında. Bu durum dış dünyayla haberlerde sık sık yayınların engellenmesine neden oluyor. Ayrıca hapisteki gazetecilerin oranları da en az Türkiye kadar yüksek.

Ülkeden dış dünyaya oldukça fazla beyin göçü var. Genel tercih ise İngiltere ve Abd. Gençler Toefl ve İelts çalışarak ülkelerinden adeta kaçmak istiyor.

Kadınlara başörtüsü ve erkeklere de şort giyme yasağı var.Ülkede kızlı erkekli denize ve havuza girmek yasak. Kadınlar, açık alanda sigara içemiyor.

Ülke içerisinde özellikle İran’lıların alkol kullanmaları kesinlikle yasak. Yakalananları hapis ve para cezaları bekliyor.

Kız ve erkekler ayrı okullarda ya da ayrı sınıflarda eğitim alıyor. Karma eğitim yasak. Eğitimin kalitesi de keza düşük. 1979 devimi sonrasında ülkeden göç eden öğretmenlerin yokluğu hissediliyor.

İran ordusu hem ülke içinde Pjak’a, hem ülke dışında yani Suriye, Yemen ve Irak’ta savaşıyor. Hazineden büyük pay alması dolayısıyla vergilerdeki artışta bu protestoların temel sebebi olarak gösteriliyor.

Haziran 2017 yılında meclise ve İmam Humeyni türbesine yapılan saldırılarda ülkedeki insanları, saldırıların devam edeceğine yönelik endişelerini artırıyor. Bu güvensiz ortam da protestoların olmasında etkili.

Ülke de sürekli ambargolar ve İsrail, Amerika ve Suudi Arabistan ile gerilim mevcut.

Sağlık sisteminin çökmesi ile birlikte hastalıklarda yaşanan artışta protestoları tetikliyor.

İran’da kadınlara müzik yasağı var. Bununla birlikte canlı müzik yapan restorantlarda kadınlar oynayamıyor. Zaten bu yüzden İran’ın elit tabakası çoğunlukla ev partileri düzenliyor.

İran’da hükümeti ve mollaları eleştirmekte yasak. Ülke insanları bu yüzden kısmen şah dönemine özlem duyuyor. İşsizlik, hayat pahalılığı ve baskıcı rejimin sonucunda halkta geleceğe yönelik umutsuzluk var. İran’da hane halkı borçluluk miktarı da yüksek.

İran’da zorunlu askerlik 2 yıl ve askerlik yapmayanlar yurtdışına çıkamıyor.

İran bir deprem ülkesi. Özellikle kuzeybatı bölgelerde depremler çok sık oluyor. Bu da halkta bir güvensizlik yaratıyor. En yakın zamandaki Kirmanşah ve Tahran depremleri buna örnek. Küresel ısınma sebebiyle yaşanan kuraklık ve gıda sıkıntısı da var.

Ülkede 16 milyon civarı Türk ve 9 milyon civarı da Kürt yaşıyor. Farklı dillerde eğitim yapılamaması insanlarda devlete karşı bir öfkenin oluşmasına sebep oluşturuyor.

İran halkının sorunsuz gittiği ülkeler Ermenistan, Türkiye, Gürcistan, Malezya ve BAE gibi ülkeler. Bunların dışındaki ülkelere vize almak büyük sıkıntı.

2009 yılından sonra yapılan gösteriler polisler ve halkın kurduğu milis kuvvetleri tarafından şiddetle bastırıldı. Binlerce insanda hapse gönderildi. Gösterilerde kullanılan şiddet, insanlarda büyük bir kin yarattı diyebiliriz.

Kaynak: bu yazıda kullanılan cümleler https://seyler.eksisozluk.com/iranda-alevlenen-hukumet-karsiti-gosterilerin-sebepleri-nedir sitesinden alıntı yapılarak yazılmıştır.