2009 Kuzey Kore Para Reformu ve Amerikan Ambargosu (2009 North Korea Money Reform and American Embargo)

Kasım 2009’da Kuzey Kore hükümeti iktisatçıların para reformu olarak adlandırdıkları bir uygulama başlattı. Bu tür reformların nedeni genellile şiddetli enflasyon dönemleridir. Ocak 1960’ta Fransa’da gerçekleştirilen bir para reformu tedavüldeki frangın 100 katına karşılık gelen yeni bir frangı uygulamaya koydu. Eski franklar tedavülde kaldı hatta yeni frangın değerinde değişiklik oldukça insanlar fiyat vermek için eski frangı kullandı. Sonunda  Fransa Euroya geçince Ocak 2002‘de eski franklar tedavülden kaldırıldı. Kuzey Kore reformu görünüşte Fransa’dakiyle benzerlik taşımaktaydı. 1960 Fransa’sında olduğu gibi Kuzey Kore hükümeti de paradan iki sıfır atmaya karar verdi. 100 eski won (Kuzey Kore para birimi), artık yeni bir wona karşılık geliyordu. Bireyler eski paralarını getirip yeni basılmış paralarla değiştirebileceklerdi fakat Fransa örneğindeki gibi 42 yılda değil sadece bir haftada bu işlem yapılacaktı. Sonra meselenin iç yüzü anlaşıldı.

Hükümet kimsenin 100 bin wondan daha fazlasını değiştiremeyeceğini duyurdu. Gerçi sonradan bunu 500 bin wona kadar esnettiler. 100 bin won karaborsada yaklaşık 40 dolara karşılık geliyordu. Böylece hükümet Kuzey Kore yurttaşlarına ait muazzam miktarda şahsi birikimi tek hamlede silip süpürdü. Bu rakam Arjantin hükümetinin 2002’de el koyduğundan daha fazlaydı.

Kuzey Kore hükümeti özel mülkiyete ve piyasalara karşı çıkan komünist bir diktatörlük olarak varlığını sürdürüyor. Fakat hükümet, karaborsa kontrolünün güç olduğunun, ayrıca karaborsada alım satım işlemleri nakit parayla yapıldığının farkında. İşin içinde az miktarda parada vardır elbette. Bu paranın büyük bir kısmını Çin parası oluşturmuştu. Para reformu bu pazarları kullanan insanları cezalandırmak ve özellikle bunların aşırı derecede zenginleşip ya da güçlenip rejim için tehdit oluşturmadıklarından emin olmak için tasarlanmıştı. Bu insanları fakir tutmak daha güvenliydi. Ayrıca Kuzey Kore halkı tasarruflarını wona yatırıyordu çünkü Kore’de az banka vardı ve hepsi de hükümete aitti. Neticede hükümet para reformunu halkın tasarruflarının büyük bölümüne el koymak için kullanmıştı.

Hükümet her ne kadar piyasaların kötü olduğunu söylese de, Kuzey Kore eliti piyasaların kendilerine sağladığı şeylerden memnun. Liderleri Kim Jong-II’un içinde bir barı, bir karaoke makinası ve bir mini sinema salonu olan yedi katlı bir sarayı var. Giriş katında dalga makinesi olan devasa büyüklükte bir havuz bulunuyor. Kim bu havuzda küçük bir motoru olan bir body-board kullanmayı seviyor. 2006’da Birleşik Devletler Kuzey Kore’ye bazı yaptırımlar uyguladığında rejimi nasıl can evinden vuracağını biliyordu. 60’tan fazla lüks tüketim maddesinin ihracatını yasakladı. Bunlara yatlar, jetskiler, yarış arabalar, motorsikletler, DVD oynatıcılar, 29 ekrandan büyük televizyonlar da dahildi. Artık ipek eşarplar, özel tasarım dolmakalemler, kürkler yada deri çantalar da yoktu. Bunlar tam da Kim ve onun komünist parti elitlerine hitap eden ürünlerdi.