Sudan'da Neler Oluyor? Nisan 2019 Sudan ''Yumuşak Geçiş'' Darbesi ve Nedenleri

Sudan ordusu geçtiğimiz perşembe günü (11.04.2019) Savunma Bakanı Orgeneral Avad Muhammed Ahmed bin Avf liderliğinde yönetime el koydu ve ülkeyi 1989’dan beri yöneten Devlet Başkanı Ömer el Beşir’i görevinden aldı. Savunma Bakanı Avf, Sudan’da seçimlere gidileceğini ancak bu sürecin iki yıllık bir geçiş dönemiyle birlikte gerçekleşeceğinin beyanını verdi. Avf bu açıklamayı yaptıktan kısa bir süre sonra da görevinden ayrıldığını açıkladı.

Arap Baharı ile birlikte başlayan süreçte Ortadoğu’da yeni dünya düzenine uygun bir şekilde değişimi tüm hızıyla devam ediyor. Sudan darbesinin dışında 2019 Mart’ında Cezayir’de de halk, Başkan Abdelaziz Buteflika’nın 5.dönem başkanlık adaylığına karşı çıkarak, Cezayir ordusunun “Fiske” darbesiyle yönetimi ele geçirmesini sağladı. Bakalım 18 Nisan’da yapılacak Başkanlık seçiminde Cezayir’i ne gibi bir sürpriz bekleyecek.

Konumuza dönersek Sudan’da 2018 Aralık’tan beri süregelen ayaklanmaların temel sebeplerini kaldırılan sübvansiyonlara bağlayabiliriz. Temel maddelerde yani ekmek, akaryakıt ve diğer türevleri ile tüp ve elektriğe gelen zamlar, Sudan halkını sokağa döken başlıca nedenleri oluşturuyor. Ordunun eylemcileri polis birliklerine karşı koruması, sufilerin, selefilerin, komünistlerin, liberallerin ve Müslüman kardeşlerinde eylemlere dahil olması ordu-halk arasındaki gücü artırarak darbenin sivil kanadında güven tazelemesine neden oldu.

2003 yılında dönemin ABD Savunma Bakanı’nı yaptığı “Büyük Ortadoğu Projesi (BOP) ile Ortadoğu’da Türkiye dahil 22 ülkenin sınırları değişecek.” açıklaması 16 yıldır tazeliğini korurken sınırların Fas’tan Basra Körfez’ine kadar olduğunu hesaba katarsak Sudan’ın bu planın içerisinde yer aldığını görebiliriz. Bu açıklamanın ardından hatırlarsanız Tunus ile başlayıp Mısır ve Suriye ile devam eden sürecin Sudan’ı da kıskaca alacağını tahmin edebilmek oldukça kolay.

1989 yılında İslamcıların destekleyerek iktidara getirdiği Ömer El Beşir, siyasi, askeri ve toplumsal olarak oldukça kompleks bir ülkeyi 30 yıl boyunca çatışarak ve aşiretlere rüşvet dağıtarak yönetti. Amerika ve Avrupa Birliği, Beşir ile dirsek temasındaydı. Çin’in ülke içerisinde ciddi yatırım faaliyetleri bulunuyordu. Dış diplomaside bununla birlikte son yıllarda Güney Sudan’a bağımsızlık verilmesiyle birlikte gelen baskılarda bir nebze azalma yaşandı. Ancak ortada bir problem vardı. Petrol kaynaklarının %75’i Güney Sudan’da idi yani Sudan hükümetinin gelirinde önemli bir düşüş yaşandı. Bu da ülke içerisinde kendisini enflasyon ve halk ayaklanması şeklinde gösterdi. Kamusal şirketlerin özelleştirilmesiyle demiryolları ve limanlarda çalışan onbinlerce insanın işsiz kalması, nakit para ve yakıt kuyruklarının uzaması adeta insanları canından bezdirdi ve olaylar patlak verdi. Askeri kanat, Beşir’in şu an ülke içerisinde tutulacağını ve Uluslararası Savaş Suçluları Mahkemesi’ne teslim edilmeyeceğini beyan etti.  

Kaynakça

https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-47867441

http://www.adimlardergisi.com/turkiye-icin-dagilma-zamani-3/

.