Devlet, Sigara ve Alkole Neden Zam Yapar?

3 Temmuz 2017 itibariyle Alkol’ün ÖTV’si artarak zam geleceği yönünde haberler var. Sigaraya ise yıl sonuna kadar zam gelmeyeceği belirtiliyor. Özellikle devletin ciddi vergi geliri olan bu iki kaleme zam gelirse, zam sonrası neler olabileceği üzerine bir kaç şey söylemek de yarar var. Ağırlıklı olarak sigara zammı üzerine konuşmak daha mantıklı çünkü ülkemiz dünya sigara tüketiminde üst sıralarda yer alıyor. Alkol tüketimini yapan kitle sabit olduğu için zam oranı vatandaşa çok yansımıyor.

Öncelikle işin iktisadi kısmına bakalım. Devlet, sigaraya yapacağı zam ile ekstra gelir yaratmak istiyor fakat gerçek pek de öyle görünmüyor. Vatandaşlar bu zamdan “fayda” görmeyeceği için (iktisat dilinde böyledir) ikame tütün ürünlerine yönelirler. Bu da kaçak sigara ve tütün ürünleri anlamına gelir. İnsanlar kaçak ürünlere yöneldikçe tam tersine devlet 5 liradan aldığı vergi gelirini bırakır, 7 liradan alacağı vergiyi de alamaz ve sonuç olarak vergi geliri komple kapanır. Bu durum en çok kaçak sigara ve tütün ticareti yapan kişi, kurum artık her kimse ona yarar. Kaçakçılık faaliyetlerinin artmasındaki fatura hepimize kesiliyor bunun zaten herkes farkında.

Devletin diğer nedeni ise sigaraya bağlı özellikle akciğer kanseri ve diğer solunum rahatsızlık vakalarında yaşanan artış nedeniyle SGK’nın ve doğal olarak bütçenin her sene katlanması ve bunun ilerleyen yıllarda hazineye ciddi problem yaratacak olması şeklinde söyleyebiliriz. Yani devlet vatandaşını düşündüğü için sigaraya zam yapıyor. Ha, devletin sigaraya zam yapma nedeninin vatandaşını düşündüğü için olacağı fikri size nasıl geliyor, bu size kalmış.

Alkol de durum ikame zorluğu nedeniyle farklı. Alkol fiyatı arttığında insanlar kaçak alkole yönelemezler çünkü kaçak alkol direk ölümle sonuçlanır. Zam olduğunda en fazla insanlar 2 bira içeceklerse 1 tane içerler. Bu da o marjinal faydayı dengeler.

En güzeli hem sigara hem alkol kullanmamanız. Çay için hararetinizi alır hem!